میتوان گفت که زنجبیل یکی از سالمترین و البته خوشمزهترین ادویهها است. این گیاه سرشار از مواد مغذی و ترکیبات زیستی فعال است که خواص بینظیری برای بدن و مغز انسان دارند. اگر بدانید که زنجبیل چقدر مفید است، همیشه در خانه، زنجبیل تازه یا خشک آن را ذخیره میکنید. در ادامه قصد داریم 11 تا از خواص زنجبیل، این گیاه بینظیر را که توسط تحقیقات علمی تأیید شدهاند برای شما بازگو کنیم.
خواص زنجبیل
1. زنجبیل سرشار از مادهای با خواص دارویی قوی به نام گینگرول است
زنجبیل گیاهی است گلدار متعلق به خانواده Zingiberaceae است که رویشگاه اصلی آن کشور چین بوده و ازآنجا به جهان معرفیشده است. میتوان گفت که گیاه زنجبیل به زردچوبه، کاردیمان و گلنگل نیز نزدیکی نژادی دارد. در گیاه زنجبیل بخشی که عموماً مورد استفاده خوراکی قرار میگیرد همان ریزوم یا بخش زیرین ساقه گیاه است که معمولاً بهعنوان ادویه کاربرد داشته و آن را ریشه زنجبیل و یا بهطور خلاصه زنجبیل مینامند.
گیاه زنجبیل پیشینهای طولانی در طب سنتی دارد و به دلیل خواص دارویی بیشمار، بهعنوان جایگزین بسیاری از داروهای شیمیایی به کار گرفته میشود. اگر بخواهیم چند نمونه از بیماریها و مشکلات عمومی که در طب سنتی از زنجبیل برای درمان و تسکین آنها استفاده میشود را نام ببریم میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
-
کمک به هاضمه
-
کاهش تهوع
-
کمک به درمان سرماخوردگی و آنفولانزا
-
از بین بردن جای زخم
-
درمان شوره سر
-
رفع درد عضلات
زنجبیل را میتوان بهصورتهای تازه، خشکشده، پودر آسیاب شده، بهصورت روغن و یا شربت مصرف نمود و از خواص شگفتانگیز آن بهرهمند شد. همچنین از زنجبیل در تهیه غذاهای فرآوری شده و آماده و یا در مواد آرایشی و بهداشتی نیز استفاده میگردد. زنجبیل عطروطعم بینظیر خود را به وجود روغنهای طبیعی در ترکیب خود مدیون است که از آن جمله مهمترین آنها میتوان از ژینگرول نام برد که ترکیب اصلی فعال موجود در گیاه زنجبیل میباشد و بسیاری از خواص دارویی مشاهده شده در این گیاه به دلیل وجود این عنصر خاص است که اثرات ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی فراوانی نیز دارد.
2. زنجبیل درمان کننده انواع تهوع بهخصوص انواع صبحگاهی آن است
گیاه زنجبیل اثر زیادی بر کنترل و درمان تهوع دارد بهطوریکه از گذشتههای دور بهعنوان درمانی برای بیماریهای ناشی از دریازدگی و دریانوردی تجویز میشده است. همچنین زنجبیل میتواند تهوع پس از عملهای جراحی را نیز کاهش داده و برطرف کند. در بیماران مبتلا به سرطان که تحت شیمیدرمانی قرار میگیرند و تهوع یکی از عوارض متداول پس از شیمیدرمانی است، تجویز زنجبیل اثر خوبی را بر روی بیماران برجای گذاشته و موجب کاهش حس تهوع و سرگیجه شده است.
بیشترین مطالعات انجامشده بر بررسی تأثیر زنجبیل بر تهوع ناشی از بارداری و بیماریهای صبحگاهی بوده است. بر اساس 12 سری بررسی انجامشده بر روی بیش از 1278 زن باردار این نتیجه بهدستآمده که مصرف 1.1 تا 1.5 گرم زنجبیل میتواند میزان علائم تهوع را بهطور چشمگیری کاهش دهد. البته تأثیر زنجبیل بیشتر بر علائم تهوع قابل مشاهده بود و بر استفراغ تأثیر چندانی را نشان نداد.
درست است که زنجبیل یک گیاه مفید و بیخطر است بااینحال برای مصرف آن در دوران حاملگی حتماً با پزشک خود مشورت کنید چراکه برخی از شواهد نشان میدهد که مصرف زیاد از حد زنجبیل در دوران بارداری میتواند خطر سقطجنین را افزایش دهد هرچند که مطالعات علمی هنوز آن را به اثبات نرساندهاند.
3. زنجبیل درد و گرفتگی عضلات را کاهش میدهد
تأثیر زنجبیل بر کاهش دردهای ناشی از گرفتگی عضلات در حین انجام تمرینات بدنی و ورزشهای سنگین کاملاً به اثبات رسیده و علت آن خاصیت ضدالتهابی این گیاه دارویی است. طبق یک مطالعه مصرف 2 گرم زنجبیل برای طول دورهای 11 روزه باعث کاهش چشمگیر دردهای عضلانی آرنج در تمرینات کششی شده است. درست است که مصرف زنجبیل اثر فوری برای تسکین درد نخواهد داشت اما مصرف مداوم آن باعث کاهش روزافزون دردهای عضلانی میشود.
4. زنجبیل به دلیل خواص ضدالتهابی خود، درد ناشی از آرتروز را درمان میکند
امروزه بیماری آرتروز به یک مشکل و درد رایج مبدل شده و افراد بسیاری از پیر و جوان را آزار میدهد. این بیماری به دلیل از بین رفتن مفاصل بین استخوانی ایجاد میشود که از علائم آن درد و سفتی مفصلی را میتوان نام برد.
بررسی در سالهای اخیر انجامشده که در آن 247 فرد مبتلا به آرتروز زانو برای بررسی تأثیر زنجبیل بر این بیماری مورد آزمایش قرار میگیرند. در بین این افراد کسانی که برای دورهای مشخص زنجبیل مصرف کرده بودند درد کمتری داشته و میزان مصرف مسکن آنها به میزان زیادی کاهش پیدا کرده بود. مطالعه دیگری نشان داد که ترکیبی از زنجبیل، کندر رومی، دارچین و روغن کنجد قادر است به میزان چشمگیری درد و خشکی مفاصل را در بیماران مبتلا به آرتروز تقلیل دهد.
5. زنجبیل قادر است به میزان قابلتوجهی قند خون و خطرات بیماریهای قلبی را کاهش دهد
اخیراً تحقیقات بزرگی در بررسی تأثیر زنجبیل بر قند خون انجامشده که شواهدی از خواص ضد دیابتی زنجبیل را به اثبات رسانده است. مطالعهای در سال 2015 میلادی بر روی 41 شرکتکننده مبتلا به دیابت نوع 2 انجامشده است. هرکدام از شرکتکنندگان در روز 2 گرم زنجبیل مصرف کردهاند و نتایج نهایی نشاندهنده کاهش 12 درصدی میزان قند خون صبحگاهی این افراد بوده است. بهعلاوه درجه و میزان قند خون بلندمدت این افراد نیز در طول 12 هفته حدود 10 درصد کاهش یافته بود.
تأثیر بررسیشده دیگر زنجبیل بر بدن نشان داد که خطرات بیماری قلبی نیز با مصرف مداوم زنجبیل بر بدن کاهش 23 درصدی پیدا میکند. نمودار زیر بهخوبی تأثیر این گیاه معجزهگر را بر بدن نشان میدهد:
درهرصورت توجه داشته باشید که نتایج حاصله در یک مطالعه کوچک به اثبات رسیده است. این نتایج قابلتوجه و دارای اعتبار هستند بااینحال قبل از هرگونه اقدام و توصیهای بهتر است منتظر انتشار نتایج مطالعات و بررسیهای بیشتری باشید.
6. زنجبیل در درمان سوءهاضمه مزمن بسیار مؤثر است
سوءهاضمه مزمن (dyspepsia) که با علائمی همچون درد و ناراحتی مکرر در قسمت فوقانی معده شناخته میشود و علت اصلی آن بنا به تأیید پزشکان تأخیر در تخلیه معده میباشد. نکته جالبتوجه آنجا است که فرآیند تخلیه معده در افراد بیمار با کمک زنجبیل سرعت میگیرد. بهطور مثال بعد از خوردن سوپ، زنجبیل قادر است زمان لازم برای تخلیه معده را 12 تا 16 دقیقه کاهش دهد.
در مطالعهای که برای بررسی تأثیر زنجبیل بر سوءهاضمه و سرعت تخلیه معده صورت گرفته است 24 فرد سالم مورد آزمایش قرار میگیرند. این افراد 1.2 گرم پودر زنجبیل قبل از غذا مصرف میکنند ئ نتایج نشان میدهد که 50 درصد تخلیه معده در آنها افزایش پیدا میکند.
منبع :